เวลานำรถไปเติมเชื้อเพลิงที่สถานีบริการน้ำมัน พนักงานบริการจะนำป้ายเตือนมาวางไว้บนฝากระโปรงรถ ถ้าสังเกตในป้ายจะเห็นเป็น "สัญลักษณ์ต่าง ๆ " ว่าให้ดับเครื่องยนต์, ห้ามใช้โทรศัพท์, ห้ามสูบบุหรี่ และห้ามก่อประกายไฟ เนื่องจากเรื่องเหล่านี้ ถือว่าเป็นกฎเหล็กเกี่ยวกับความปลอดภัยในสถานีบริการน้ำมัน ที่ใช้กันทั่วโลก แต่ผู้ใช้รถในบ้านเรายังละเลย และไม่ปฏิบัติตามสักเท่าไร เราไปทำความเข้าใจเรื่องนี้กัน

ทำไมขณะเติมน้ำมันควรดับเครื่องยนต์ก่อน

            สำหรับผู้ขับขี่หลาย ๆ ท่าน อาจเคยเห็นข่าวทั้งในและต่างประเทศ ที่เกิดเหตุเพลิงไหม้รถขณะเติมน้ำมันเชื้อเพลิง ซึ่งปัญหาดังกล่าวนั้น ไม่ได้เกิดจากการเติมน้ำมันเชื้อเพลิงขณะที่เครื่องยนต์ทำงาน แต่เกิดจากการทำงานผิดพลาดในระบบไฟฟ้า หรือการสัมผัสกับส่วนประกอบที่เกิดประกายไฟและความร้อน ซึ่งมีจากข้อมูล NFPA กล่าวไว้ว่าอุณหภูมิที่ร้อนจัดสามารถจุดติดไฟได้เองหรือที่เรียกว่าการเผาไหม้ที่เกิดขึ้นเอง โดยเฉพาะส่วนประกอบท่อไอเสียที่สามารถสร้างความร้อนสูงถึง 800-1,000°F

            เนื่องจากไอเสียตั้งอยู่ที่ด้านล่างของรถ คุณอาจคิดว่าไม่น่าเป็นไปได้ ที่ไอน้ำมันเชื้อเพลิงจะไปสัมผัสกับท่อไอเสีย แต่ไอระเหยของน้ำมันเชื้อเพลิงมีความหนาแน่นมากกว่าอากาศ ดังนั้น จึงจมลงสู่จุดต่ำสุดได้ ซึ่งอาจทำให้ตัวเร่งปฏิกิริยาเกิดความร้อนเกินไปจนสามารถจุดไฟติด และด้วยความร้อนจากแสงแดดของบ้านเรา ทำให้มีความเสี่ยงอย่างมาก

            ซึ่งความร้อนไม่เพียงแต่สามารถจุดประกายไอเชื้อเพลิงได้เท่านั้น แต่อาจทำให้เกิดความผิดพลาดทางไฟฟ้า เช่น การลัดวงจรและฉนวนที่สึกเหรอ ที่เป็นการจุดระเบิดประกายไฟได้ ดังนั้นการดับเครื่องจะช่วยให้คุณและรถปลอดภัยที่สุด

            ถึงแม้ว่ารถยนต์ของคุณจะได้รับการตรวจสภาพรถยนต์ตามระยะสม่ำเสมอ ไม่สามารถก่อให้เกิดสภาวะผิดปกติใด ๆ แต่ควรระวังไว้ก่อนจะเกิดปัญหาร้ายแรงขึ้นได้ และตามปั๊มน้ำมันส่วนใหญ่แล้ว ก็จะติดป้ายแนะนำให้ดับเครื่องยนต์

ข้อห้าม ที่ไม่ควรทำขณะเติมน้ำมัน

• ห้ามสูบบุหรี่ หรือก่อประกายไฟ

            เป็นสิ่งที่มักพบเห็นตามข่าวมากที่สุด โดยเฉพาะหนุ่ม ๆ สายควัน ที่ชอบลงมาจากรถสูบบุหรี่รอระหว่างเติมน้ำมัน แต่คุณรู้หรือไม่ว่า ภายในปั๊มน้ำมัน มักจะมีไอน้ำมันระเหยออกมา ซึ่งเจ้าตัวไอน้ำนี้สามารถก่อให้เกิดไฟลุกได้

• งดใช้โทรศัพท์ขณะเติมน้ำมัน

            เครื่องมือสื่อสารอย่างโทรศัพท์มือถือ ก็สามารถก่อให้เกิดประกายไฟได้ รวมทั้งยังมีไฟฟ้าสถิตอีกด้วย หากเกิดประกายไฟไปจุดติดกับไอน้ำมันที่ระเหยออกมาก็อาจจะก่อให้เกิดความเสียหายอย่างมากเลยทีเดียว

ข้อดีและข้อเสีย ของการดับเครื่องยนต์ ขณะเติมน้ำมัน

ข้อดี

• ปลอดภัยต่อการเกิดอุบัติเหตุที่ไม่คาดคิดทุกกรณี
• ช่วยลดความเสียหายให้กับเครื่องยนต์ ในกรณีที่เติมน้ำมันผิดประเภท
• เมื่อสตาร์ทเครื่อง จะสามารถเช็คเกจ์น้ำมันได้ว่า เพิ่มขึ้นมาในปริมาณที่สอดคล้องกับน้ำมันที่เติมหรือไม่
• ช่วยลดมลพิษทางอากาศที่เกิดขึ้นภายในปั๊มได้อีกด้วย

ข้อเสีย

• เมื่อดับเครื่องแล้วสตาร์ทใหม่จะกินน้ำมันกว่า
• สำหรับรถที่วิ่งในระยะทางไกล ๆ หากดับเครื่องเติมน้ำมันทันที จะเกิดความร้อนจะพุ่งสูง เพราะพัดลมหยุดทำงาน ระบบหล่อเย็นไม่หมุนเวียน ห้องเครื่องจะร้อนกว่าเดิม
• หากพนักงานเติมน้ำมันผิด จะส่งผลเสียโดยตรงกับเครื่องยนต์ได้

            สรุปแล้วเมื่อคุณเติมน้ำมันควรต้องดับเครื่องยนต์ทุกครั้ง เพราะอาจมีชิ้นส่วนใดของรถที่เป็นเหตุให้เกิดความร้อนจนเกิดไฟลุกไหม้ขึ้นได้ ซึ่งจะเป็นอันตรายทั้งต่อชีวิตและทรัพย์สิน ด้วยเหตุนี้ การดับเครื่องยนต์ขณะเติมน้ำมันในทุกครั้งจึงเป็นสิ่งที่ไม่ควรละเลยเพื่อความปลอดภัยของตัวคุณเองและคนรอบข้าง อีกทั้งยังเป็นการลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุร้ายแรง ซึ่งอาจก่อให้เกิดความเสียหายอย่างมหาศาลได้ เพียงเพราะความชะล่าใจหรือประมาทจนเกินไป